GEZIEN. Wie een put graaft, haalt onverteerde geschiedenis boven.

We hebben onze vijver de voorbije dagen uitgediept en vergroot. Daar kwamen graafwerken aan te pas. En op de een of andere manier hoopten wij dat grond iets zou prijsgeven waarvan we het bestaan niet kenden. Meer dan nu het geval is, stopten honkvaste mensen vroeger wat ze niet kwijt wilden, in de grond.

Pistool

Om maar iets te noemen: het pistool van mijn grootvader. Was het na de Eerste of Tweede Wereldoorlog dat hij zijn pistool, ingevet en in een doek gewikkeld, ergens aan de rand van zijn weide, begraven heeft? We weten het niet en na zijn overlijden - we waren prille tieners - gingen we er elke grote vakantie naar op zoek. Telkens in de volle overtuiging dat we de juiste plek voor zo'n pistoolgraf eindelijk hadden weten te bepalen. Het pistool - als het er ooit zat - zit er nog altijd. We hebben het nog niet gevonden.

Rommel

En nu onze vijvergraafwerken dus. En alweer niets gevonden. Behalve een verloren weidepaal, een totaal verroest deurslot, een ijzeren staaf en stukjes plastic. Ooit vonden we hier lege kogelhulzen in de grond. Oorlogsrestanten. We hebben de hulzen bewaard op een plaats die we intussen niet hebben kunnen onthouden. 

Onverteerd

Zo gaat dat met geschiedenis die we naar boven spitten: pas dan raakt ze vergeten.In de grond gaat niets verloren, het vergaat alleen maar en verdwijnt tot het niet meer is dan verteerde geschiedenis. Dat is anders dan iets dat verloren gaat of vergeten geraakt: ergens is het er nog. Met onverteerde geschiedenissen valt op te passen. Ze kunnen gevaarlijker zijn dan een niet verteerd verleden.