Kantlijnnotities

De Britse herdenking van de Slag om Passendale, de 3de Slag bij Ieper, was ongewoon indrukwekkend. De ceremonie, de muziek, het lichtspel, de enscenering, de teksten: er was nauwelijks iets over op te merken. Om in te lijsten en vooral om te onthouden wat we eigenlijk ook al wisten: de waanzin van oorlog. THERESA MAY En net die gedachte - die waanzinnige logica van conflicten - haakte ons vast bij de Britse premier Theresa May, die in matige opsmuk - een keurig, neutraal - slechte zielen zouden het fantasieloos noemen -  mantelpakje en geheel hakloos - verscheen. Zou mevrouw Theresa in het diepst van haar gedachten, terwijl ze daar onder die monumentale Menenpoort stond, terwijl ze daar, onder de neerdwarrelende poppyblaadjes, van de Britse prins en de Belgische koning vernam hoe Gemenebest-soldaten schouder aan schouder streden met de Belgische soldaten, hoe wij 'ons tomorrow' te danken hebben aan 'hun day' die ze prijsgaven... ... zou mevrouw Theresa, zo dachte...

- Pa, kijk, dat vliegtuigje doet raar. .." zei de jongen van negen. - Daarvoor is ie hier", zei ik. "Van stuntvliegers verwacht je niets anders. Maar het begint te regenen en we hebben geen jassen, geen truien bij. De auto staat ver. We houden het voor bekeken..." We zochten de uitgang van het vliegveldterrein. De jongen keek nog eens achterom. - Kijk..." zei hij. En op dat ogenblik hoorden we een knal. Ik keek om en zag vuur en rook. Zwarte rook. Op de plaats waar we de hele middag hadden staan kijken. Vlakbij de Rode Kruistent. In de buurt van enkele grote toestellen. Aan de grond genageld We stonden - denk ik - even aan de grond genageld . Niet beseffend wat er was gebeurd. En toen haastten we ons weg van het vliegveld. We liepen het luchthavengebouw nog eens binnen om van daaruit te zien wat er precies was gebeurd. Was dat het stuntvliegtuig dat was neergestort? We dachten van wel, maar wisten weinig, mensen liep druk over en weer. Korte tijd daa...

Thomas Blondeau  Leiden. We zouden bij onze terugkeer van Leeuwarden niet voorbij Leiden rijden. In de lokale boekhandels - en uitsluitend daar - verkopen ze immers de boekjes uit de Leidse Literaire Reeks. Eerder al opgezocht via de websites van de boekhandels, maar daar troffen we er maar één, soms twee werkjes uit de reeks van vier. Het meest recente boekje in de reeks is van Franca Treur. Een ommetje voor Ilja L. Pfeijffer, Christiaan Weijts, Nico Dijkshoorn en Franca Treur: het is wel het minste wat we kunnen doen als we al helemaal naar het noorden van Nederland hebben gereisd. Bovendien wilden we het  beeld dat we van Leiden hebben uit de boeken van vooral Pfeijffer toetsen met de werkelijkheid. Dat we er uitgerekend ook met wijlen Thomas Blondeau zouden worden geconfronteerd, daar hadden we niet op gerekend. Tot we ' Een verplaatsbaar feest' van Christiaan Weijts lazen, het derde boekje in de Leidse literaire reeks van (voorlopig) vier. "VRIENDELIJK EN...

Friandises De voorbije dagen 'toerde Frans' nogal over het scherm en via de radio. Ontelbare keren. -  Over welke Frans hebben zij het? probeerde ik tegen De Vrouw. Ze kon het grapje maar matig appreciëren . - Je weet het intussen toch al: Nederlanders spreken het soort Frans dat alleen zij van mekaar begrijpen, zei De Vrouw. Uitgerekend op dat moment vroeg de hoteljongen of we nog wat 'friandises' bij de koffie wilden. Onze vragende blikken kruisten mekaar ergens halverwege het tuintafeltje. De jongen zag het. - De koffie serveren we ook zonder 'friandises', zei hij. - Doe maar zonder, zei ik, veiligheidshalve. Voor je het weet gooien ze verschrikkelijk uitheemse vruchten in de koffie en daar had ik echt geen zin in. Gewoon zwart is al sterk genoeg, vond ik. - Weer zo typisch Nederlands: ze leren een Frans woord kennen en serveren je dat vervolgens als een delicatesse die ze eigenhandig uit een dure etalage hebben geplukt, zei ik nog. De Vrouw was he...

Zoveel niets is ook niet alles... Het land is leeg.  De velden beneveld.  De lucht kleurt toonloos. De wind is vlak gevallen.  En de stilte? Zij zwijgt grijs na de schreeuw van  een verloren gevlogen kraai.

Het was aanvankelijk niet zo'n fraai beeld. Dat had met de mast te maken. Die was krom. Het was de stam van een jong gestorven populier. Het hele jaar bracht hij horizontaal door - voor een stam niet zo bevorderlijk -  maar op 11 juli verrees hij. En toen knakte hij. Populieren zijn alleen bij leven buigzaam, leerden we. We gaven niet op en lieten toen - een innovatieve gedachte is nooit veraf - een metalen mast maken met zo'n vlagophangsysteem. Dat was leuk, de vlag hijsen, dat had wel iets, vonden wij. En het was ook mooi om zien hoe De Leeuw pal naast het huis wapperde. Diep zwart op een fel geel veld. En ze bleef daar wapperen, de vlag, van de zomer naar de winter en weer naar de zomer. Soms mak, maar bij momenten ging ze ook al eens heftig te keer. Vooral 's winters had ze kuren en huilde ze met de wind en hield ons zelfs uit onze slaap. Ze kon een wild beestje zijn... Maar zie, geleidelijk verloor de vlag haar felheid, vooral wat kleur betreft. Het ...

Vakantie was, zo herinneren wij ons, ... ... vaak doelloos dobberen op een zee van tijd , in een schuit die voer onder de vlag verveling; Vakantie was, zo herinneren wij ons, ... ...  op het leeg gerooide aardappelveld tunnels graven, net zo ver tot de angst voor het instorten ervan onze spierkracht verlamde en we het veld  pokdalig achterlieten; ... na de Tour de France-rit op onze fietsen snellen en ons op de kleine, voorzichtig steile asfaltweggetjes in de buurt in een vervaarlijke bergetappe wanen; ... een touw t wee meter hoog over de breedte van de weg spannen en volleybal spelen en gokken dat wie met de wagen onder het touw doorreed al of niet zijn hoofd zou intrekken; ... speciaal daartoe door onze grootmoeder aan mekaar genaaide lakens over de hoge schommel gooien om toch ook een tent in de tuin te hebben; ... toen we de tent uit pure verveling afbraken, die lakens gebruiken als toneeldoeken waarmee we de garage ombouwden tot een theater.  Vaka...