Kantlijnnotities

Natuurlijk wilden we Claudia Magris niet missen en al evenzeer wilden we op de afspraak zijn voor Tim Parks en Peter Stamm en het is nogal evident dat we Philippe Claudel of Sandro Veronesi niet uit de weg gingen, integendeel. Maar we leerden er ook Mira Feticu kennen, Christophe Boltanski, Marie NDiaye en Ghayath Almadhoun. En dààr gaat het natuurlijk om, op zo'n literatuurfestival: niet alleen auteurs ontmoeten van wie je het werk al kent, maar vooral begeesterd en in de ban raken van mensen wiens werk je nooit eerder had gelezen of beluisterd. BruTaal is daarin, minstens zo goed als Passa Porta, geslaagd. IN DE LUWTE Brugge liep de voorbije weekends vol. Hele horden toeristen, selfie-Aziaten, foorbezoekers en  koopvolk. Geen vrije parkeerplaats meer in de binnenstad, noch boven- noch ondergronds. Vol. En in de luwte van die pretparkdrukte, in de middeleeuwse kamers van het provinciaal hof, langs de luchthartige  coulissen van het Concertgebouw en in de koele ruimtes ...

"Een verwend nest, dat was je", hoor ik wel eens van anderen als ik vertel hoe ik als tiener aan de ontbijttafel nooit boterhammen at voordat mijn moeder ze had gesmeerd. Met boter en perensiroop. Zelfs als een klant moeder in haar winkel aan de praat hield, wachtte ik geduldig tot ze weer in de keuken was. "Dat zou je nu niet meer moeten proberen", zei een verpleegster, zichtbaar verontwaardigd. Ze sneed de boterhammen van wijlen mijn vader toen hij in het ziekenhuis verbleef. "Nee," zei ik. En ik twijfelde. Of ik nu al of niet beschaamd hoefde te zijn over dat tienergedrag van me eertijds. En nu weet ik het.  Nee. Ik hoef me er niet over te schamen. We werden niet verwend. RITUELEN En dat boterhamsmeren dan? Toegegeven, we vonden het heerlijk. Maar toen we het huis uit waren en gingen we als vanzelf zelf smeren. Ze hebben dus ongelijk, zij die ons, omwille van dat boterhamsmeren, een verwend nest noemen. Weten zij veel dat het om een gekoesterd...

Het drong pas later tot me door, maar het effect ervan zinderde toch na. In de loop van de avond volgden nog enkele lichte naschokken. Dat de aanschaf van een nieuwe grasmaaier ineens een vrij existentiële beslissing werd, daar had ik vooraf niet aan gedacht. "Het mocht wel eens", zei de man die de machine leverde. "Hoezo?" vroeg ik. "De vorige maaier heeft er al wat jaartjes opzitten, toch?" "Een stuk of tien, denk ik." "Doe maar maal twee, " zei de machineman. Hij was zeker van zijn stuk. Op de oude machine haalde hij een plastic dekseltje af - ik had het dekseltje nooit eerder als dekseltje gezien - en wees naar het jaartal: 1996. "Zie je wel." Eenentwintig jaar oud. Pensioengerechtigd in maaiersland. BANAAL GEWICHTIG En toen drong het tot me door. Het klinkt overdreven - en dat was het ook - om te beweren dat de grond onder mijn voeten wegzonk - per slot van rekening gaat het om een banale aankoop van een al ev...

Gegeseld door een gril van april, door wind en stof belaagd, flatteert ze haar onvermijdelijk verval florissant met elegantie en niet zonder haar eigenste ranke tulpse trots

Hij stond er in zijn eentje. Op het immense grasperk voor de loods van het houtbedrijf. Het was jaren geleden dat we er een hadden gespot. Indertijd zag je ze vrijwel altijd in troep. Met zijn tientallen streken ze neer in weilanden waar ze vervolgens niets leken te zoeken, niets leken te doen. Ik kan me zelfs niet herinneren dat ze iets tegen mekaar zeiden. Stommelings stonden ze er. Stil. Staan als een voltijds bestaan. Kieviten. MET PRONTE KUIF En nu stond daar die ene kievit. Alleenstaanderig op dat uitgestrekte grasperk. Met pronte kuif, dat wel. Tegenwinds. Verloren, verdoold of verdwaasd. De wei verderop was pas gemaaid. Dat zag je, dat rook je. Gras geurt pas als het geveld is. De kievit was zijn vrouw en zijn nestjongen kwijtgeraakt toen ze in het weiland ijlings op de vlucht sloegen voor de genadeloze messen van de maaimachine. En nu wachtte hij, trots over zijn eigen twijfelloosheid, op de komst van zijn kroost. SCHRIEL EN KWETSBAAR Ik dacht aan de kievit toen ik ve...