Kantlijnnotities

Een donderslag eind september... alsof je na schooltijd nog een uitbrander krijgt voor het kattekwaad van over de middag. Te laat om nog ernstig te nemen.

Voor de weekendeditie van De Morgen is 'Graafwerken Camps' bij Wim Opbrouck neergestreken. Daarin citeert de West-Vlaamse acteur Oscar Wilde. "Consequent denken is iets voor mensen zonder verbeelding". Die gedachte brengt hem rust, aldus Hugo Camps over Wim Opbrouck. "De vrijheid om niet altijd en overal consequent te moeten zijn, geeft ruimte aan twijfel en aan een ondefinieerbaar verlangen naar schoonheid. Inconsequentie voedt ook de estheet." Ruimte, verbeelding, vrijheid Hoe vaak, bedenken wij nadat we het gesprek in De Morgen lazen, zetten wij onszelf niet vast, raken we verstrikt in een web van zelf verzonnen én door anderen opgelegde consequenties , hoe vaak betonneren we onszelf niet of laten het door anderen doen met zogenoemde onwrikbare principes, hoe vaak laten wij ons de wet niet dicteren door tradities en gewoontes, waarvan we niet eens meer de oorsprong, laat staan de inhoud kennen... Geef ons maar de verbeelding, de ruimte om vrij te den...

Jeroen Brouwers te gast in De Zondvloed Schrijver Jeroen Brouwers, 74,  moet zijn huis in de bossen van Zutendaal afbreken. Dat heeft het Antwerpse Hof van Beroep van de week beslist. Het huisje staat er illegaal. Het werd er zonder bouwvergunning opgetrokken. De auteur wist dat toen hij het in 1993 kocht. Zijn verdedigers hadden gepleit voor een uitdoofregeling: het schrijvershuis zou dan pas afgebroken worden als Jeroen Brouwers er was overleden. Dwangsom De rechter vond dat een te verregaande toegeving en stelde voor om de auteur vier jaar de tijd te geven om het huis af te breken. De rechter hield rekening met de hoge leeftijd van de auteur, zijn mindere gezondheidstoestand én zijn verdienste voor de Nederlandse cultuur. In beroep is dat blijkbaar allemaal van tafel geveegd. Erger nog, er is de auteur een dwangsom opgelegd mochten de afbraakwerken vertraging oplopen. Schrijfster Margot Vanderstraeten kondigt vandaag een interview met Jeroen Brouwers aan dat woensdag in...

Reyers Laat (Foto VRT) Meedelen, daar had hij het niet moeilijk mee, zei hij donderdagavond in Reyers laat. Oost-Vlaams entrepreneur Willy Naessens, klein én met schulden begonnen, betaalt met plezier belastingen. "Als we belastingen betalen is het omdat we winst hebben gemaakt en als wij het goed hebben, mogen anderen het ook goed hebben. Alleen... ik heb het lastig met de ondercategorie", zei hij er in een gesprek met onder anderen professor De Grauwe, John Crombez en Björn Rzoska. Ondercategorie? Ja, de ondercategorie. En wat of wie is dat? "De mensen die hun dopgeld op café zitten te verdrinken..." aldus Willy Naessens. Klassesysteem Kan het eenvoudiger? Een wereld in categorieën: een ondercategorie en een bovencategorie. Niet langer het klassesysteem, want daar zit je doorgaans met een lastige middenklasse. Nee, een boven- en een ondercategorie. Keep it simple! Waar kennen we dat van? Anderzijds, het blijft verbazingwekkend hoe mensen als een Willy Nae...

"We gaan voor een meter", zei Griet Op de Beeck op de leesclubavond van Das Magazin in Gent. En het was menens, want de auteur herhaalde dat nog eens bij Café Corsari, dinsdagavond. Een volle meter boeken. Haar nieuwe boek 'Kom hier dat ik u kus' staat hier inmiddels met gekreukte rug naast 'Vele hemels boven de zevende' op de plank. Gestut door een bijna meterlange Nooteboomreeks en een eenzame Joris Note en een eenzelvige Cyrille Offermans aan de ene zijde, aan de andere is het vooral een halve meter Connie Palmen en Jamal Ouarichi en Christine Otten. We zien Nooteboom nog niet zo meteen plaats ruimen voor nog meer werk van Griet Op de Beeck. Dat ligt niet in zijn aard en we zijn zijn werk heel toegenegen. De extra ruimte op onze planken zal Griet Op de Beeck vermoedelijk verhalen op Connie Palmen, wiens De Wetten, Logboek van een onbarmhartig Jaar en Als een weke Krijger toch wel ferme concurrenten blijven. De 3.000 van een mensenleven De bibruim...

'Zerp' Woorden en mensen, het kan geen toeval zijn, ze hebben veel met mekaar gemeen. Zoals? Verdwijnen. U merkt het niet, maar ineens stelt u vast dat een woord verdwenen is. Zoals dat ook wel eens gebeurt met mensen uit uw omgeving. Met klasgenoten bijvoorbeeld. Tiens, dat is jàren, nee, eeuwen geleden dat we die nog gezien hebben. Wanneer ie precies uit uw gezichtsveld verdween, is zelden te achterhalen. Met woorden is dat net zo. Kamagurka in de Lux En dan, totaal onverwacht, helemaal uit het niets, duiken ze op. En ze lijken in niets veranderd. Van het weekend overkwam ons dat toen we in de Nederlandse - en straks misschien Vlaamse - NRC-weekendkrant een interview met onze West-Vlaamse kunstduivel-doet-al Kamagurka lazen. Het gesprek is al doorheen de spa bruis, de Assam Ceylon huisthee en de mokka's - voor een goed begrip: het weekendinterview verschijnt in de LUX-bijlage en vindt om het LUX-karakter ontegensprekelijk te onderstrepen, plaats in een restaurant ...

Hoewel we vorige week nog twijfelden over het voortbestaan van de soort, blijkt nu dat ze bijzonder hip is. Dat overkomt bedreigde diersoorten wel vaker. Maar toch... In haar pas in het Nederlands vertaald en uitgegeven boek laat Marie Darrieussecq haar hoofdpersonage, de uit Frankrijk afkomstige maar in L.A. residerende Solange, hardop denken dat - en we citeren - 'niets is sexyer dan een man die leest'. Terwijl we het lezen, gaan we als vanzelf rechtop zitten en kijken we tersluiks in het venster, dat zo te zien weinig flatterend weerspiegelt, vinden we.  En bedenken dat wat geldt voor anderen, dat niet per se ook voor ons doet. Leitmotiv We lezen het nog eens over en ja, het staat er, zwart op wit: 'niets is sexyer dan een man die leest'. En alsof ze vermoedt dat we het maar al te graag lezen, maakt ze ons al vrij vlug duidelijk dat het niet om 'de man' gaat, maar om een wel heel specifieke... Overigens laat het Leitmotiv waarmee de Franse auteur haar b...

Het eertijdse kasteel Jules De Groote, nu locatie Groendienst Gent Eén boek, twintig lezers, een moderator én de auteur. Samen in een voor een stedelijke Groendienst ongewoon chique locatie die meer had van een aristocratisch salon dan van de vergaderplaats die ze ongetwijfeld is, die locatie. De idee voor zo'n vrij unieke lezersontmoeting komt uit Nederland overgewaaid, van het jonge geweld van DasMagazin, een literair tijdschrift dat er meer dan behoorlijk in slaagt om lezers te bereiken, meer zelfs, om lezers te dynamiseren. Letterlijk, want het werd nog een hele klus om de loacatie voor de leesclub omtrent het straks te verschijnen 'Kom hier dat ik u kus' van Griet Op de Beeck te vinden. De buurt waar de Gentse Groendienst 'zetelt' was ons onbekend. Twintig lezers - de ene al meer dan de andere - wisselen van gedachten over een boek dat ze net hebben gelezen. Vrijwel alle 20 de lezers waren vol lof over het debuutboek-bestseller  - intussen 20ste druk, go...

Er was veel meer volk op afgekomen dan gedacht. Maar ze hadden er wel op gehoopt, de Verenigde Roters. Ze bestaan nog, de vlassers, al zijn ze al bijna een halve eeuw ex-vlassers. Maar ze hangen eraan vast, aan het vlas van weleer. Open Monumentendag. Op de grens van Winkel met Izegem gooit één van de laatste vlassers van de streek zijn roterij open, die al bijna een kwarteeuw op slot zat. En in één van de oudste cafés van het dorp vertellen twee generaties vlashandelaars over hoe modern het vlas ineens wel is. Dat er zelfs vlasvezels in de portieren van de nieuwe Mercedessen steken. Hip en duur dus, dat vlas. Wiegende zeeën En mooi. Op het veld. Sinds enkele jaren wordt er hier weer wat vlas geteeld. Het mooist is de vlaschaard als hij in bloei staat. 'Weiden als wiegende zeeën', dacht ik - het vers komt uit een lied van Veremans - toen ik zo'n vlaschaard voor het eerst in bloei zag. Enkele weken later lagen de stengels te rotten op het veld. Veldroten, noemen de...

Boeken maken geen lawaai, uitgevers wel en een deel van de auteurs kan er ook aardig mee uit de voeten. Succesvolle schrijvers heten tegenwoordig niet voor niets performers en op het moment waarop ze de wereld een boek schenken, barst er een feest los dat dagenlang over diverse media echoot en ruis strooit. Leuk en lekker, zo hoort het te zijn. Daar is niets op tegen natuurlijk. Het ene boek verdient dan al een leuker feest dan het andere, maar in deze boekonvriendelijke tijden halen we er best onze neus niet voor op. U hoort ons zelden Als wij maar buiten schot blijven. En wij dat zijn lezers. U hoort en ziet ons zelden en zo hebben wij dat het liefst. We hebben het ook ontzettend druk. Met lezen, zouden we het liefst zeggen. Maar dat lezen lukt hoe langer hoe moeilijker. Het ziet er immers  naar uit dat we een bedreigde soort worden. Hoe het zo ver is gekomen? Zoals dat bij de meeste bedreigde diersoorten het geval  is, komt de bedreiging voor lezers door een...

Het Feest der Onbeduidendheid. Het is de vijftiende titel van Milan Kundera die we in huis haalden. Bijna dertig jaar geleden overweldigde de intussen Tsjechische Fransman - of beter - de intussen Franse Tsjech met met zijn onvergetelijke De ondraaglijke lichtheid van het bestaan . Dat was lang voor we Tereza en Sabina in de gestalten van een bitterjonge Juliette Binoche en een onweerstaanbare Lena Olin op het grote scherm zagen verschijnen, in het gezelschap van Daniel Day Lewis... Sinds die Ondraaglijke Lichtheid zijn we Milan Kundera blijven volgen, boek na boek, niet altijd met volle goesting. We weten het nooit vooraf. Soms vergezellen boeken en auteurs ons een leven lang, soms haken ze af. We verslonden in onze jeugd met een ongeziene gretigheid ooit bijvoorbeeld het werk van Hubert Lampo. Dat had veel te maken, stelden we acheraf vast, met een bepaalde sfeer in zijn boeken - niet per se dat magisch-realisme - of met zijn blonde godinnen die hij haast bij elk boek opvoer...

Laten we het maar meteen bekennen. Ja, bekennen. Dat woord hoort hier als we ons in het kabinet van commissaris Maigret bevinden. We hebben er niet aan kunnen weerstaan. Aan de nieuwe uitgave van de Simenons. We dachten nochtans dat het ons niet zou gebeuren, dat we ons niet alleen zuiniger zouden gedragen, maar vooral dat onze liefde voor wat we verzamelen ons er zou van weerhouden om ons zomaar over te leveren aan de nieuwerwetse commercie. Niet dus. We hebben vanavond  'Een misdaad in Holland', uitgegeven door De Bezige Bij hier op tafel liggen.  Vandaag gekocht, in de wetenschap dat we het boekje een kleine dertig jaar geleden ook al eens kochten. Voor amper 75 frank toen. Nu betaalden we 15 euro. O ns eerste bibboek Laten we het maar meteen toegeven. Of moeten we hier zeggen 'opbiechten'?  We hebben een zwak voor Maigret. Waaraan dat ligt? Aan de boekjes. We kochten ze ooit weloverwogen en met gepast geld. Meer hadden we immers niet op zak. Of toch niet veel m...