Kantlijnnotities

Beste Honoré, Nee, ge kent mij niet. En om eerlijk te zijn, ik ken u ook maar uit de 'boekskes', van uw liedjes en van horen zeggen en zien. Curieus gelijk dat ik ben, bennekik vandaag eens gaan kijken naar uw weugelingske. 'k Had daarover gelezen ip het wereldwijde net, da van De Weekbode, de kw.be. Ik laze dat onze volkszanger én -filosoof nu ook een straatnaambord, t.t.z. een wegelnaambord heeft gekregen. Het was, om horen, nen prachtigen avond en ge was gij op 't eind, gelijk of dat we nu van onze provincie moeten zeggen, preus lik fjirtig. Al die putt'n Moa vanuchtend, in de Klein Izegemsestraat. 'k Zag dat de pale met uwe naam er proper geplant staat. Maar dat weugelingske zelve... man-man... ge moet er uw beste kleren niet voor aandoen. 't Zit vul putten, dat weugelingske. En na de bieze van vanochtend stonden ze vul water. Vuil water. Slijk. Ja, 'ik heb thuis nog een vlaag gevangen. Voor mijn vuile schoenen en mijn broekspijpen die van kleur wa...

Günter Grass en Denis Scheck in Druckfrisch. (ARD) Hoewel we niet van plan waren om ons er druk over te maken - we hoeven televisie niet om boeken te proeven, om gesprekken met auteurs te beluisteren, om schrijvers aan het werk te zien - zaten wij ons zondagavond toch af te vragen hoe het kan dat de mensen van ARD - het Duitse televisienet - zoveel minder onderlegd zijn als het om televisie gaat dan die van ons. Want luidens die van ons is een boekenprogramma - een puur boekenprogramma dus - onmogelijk op een zender waar uitsluitend mensen aan de slag zijn hun vak én televisie serieus nemen. Druckfrisch Nee, we zagen Denis Scheck in Druckfrisch aan het werk op ARD. Weliswaar op een onmogelijk uur - zondagavond kwart voor maandagmorgen - maar een beetje digicorder lost dat zo op. Denis Scheck is op het eerste gezicht niet meteen een figuur waarvoor televisiemakers warm lopen. Ook niet voor een boekenprogramma. En toch de man presenteert het programma niet alleen met kenn...

Er zijn van die dagen dat je hopeloos op zoek bent naar een boek waarover je veel te vroeg in de krant een lovende recensie hebt gelezen of waarover iemand langs zijn/haar neus weg beweert dat het boek of zijn auteur een 'late ontdekking' is. In allebei die gevallen is het boek niet of niet meer in de boekhandel te koop en begin je een zoektocht. Kleinood Maandag overkwam mij precies het omgekeerde. In de Roeselaarse Standaard Boekhandel trof ik het prachtig uitgegeven kleinood 'Een Strijd' van Italo Svevo. Zodra ik het boekje - zakboekformaat haast, 136 pagina's - in handen nam, was ik al verkocht. De kaft voelde warm aan, de bladspiegel leesgemakkelijk. Het werk werd zelfs ingeleid. Maar de uitgeverij 'Serena Libri' was mij onbekend. En dat deed me even, maar gelukkig niet al te lang twijfelen. Ik was zo goed als zeker dat de aankoop van het kleinood mijn avond goed zou maken. 'Serena Libri' blijkt een Nederlandse uitgeverij van een in Nederl...

Als een wolk zweeft de muziek van zo'n stappend korps over het dorp. We kunnen het niet helpen en we zijn er ons van bewust dat het voor de naaste omgeving soms ambetant en irritant kan zijn. Maar zodra ook maar wat tromgeroffel van buiten binnenskamers komt binnengerold, moeten wij naar buiten. Dan laten wij elk gesprek stokken, dan laten wij desnoods het eten koud worden of we laten vallen waarmee we bezig waren, want we moeten naar buiten. Er is geen tegenhouden aan. Wandeling November is op dat vlak een gezegende maand. Een muziekvereniging wordt nog al eens 'opgetrommeld' om de dodenherdenkingen van 1 en 11 november 'muzikaal te omijsten' en dat gebeurt doorgaans buiten. En er is natuurlijk de Cecilia-rondgang. 's Nachts toeren 'nachtridders' van de Winkelse muziekvereniging hier dan van bestuurslid naar bestuurslid om hen muzikaal 'wakker' te groeten en tot een traktaat te verleiden. Overdag is het hele korps op stap. Dat was gisteren ...

De vrees voor een nieuwe oorlog. Dat hing er toen in de lucht. Denk ik te herinneren. Net zoals ik mij herinnerde dat de moord op JF Kennedy in de zomer gebeurde. Fout dus. Maar misschien zijn het de beelden van de open limousine die de herinneringen fout hebben bijgesteld. En wie zegt dat ik mij die beelden van 22 november 1963 herinner en niet de beelden die daarna, bij herhaling, jaar na jaar, werden uitgezonden? Maar bij het dagelijkse bezoek van de ooms 's avonds - er kwamen elke avond zeker ten minste 2 ooms langs voor een babbel met hun moeder - mijn grootmoeder, die bij ons woonde - weet ik nog hoe de angst voor een nieuwe oorlog iedereen te pakken had. Die moord op JFK zou niet zonder gevolgen blijven, en dat zouden wij ook voelen. Van ginder tot hier. Dat was niet te mijden. De para's Die 'derde wereldoorlog' barstte wel vaker uit in de hoofden van de volwassenen toen. In de zomers van de jaren zestig kwamen er geregeld para's oefenen op het nabije v...

Onze vogel van het jaar: de kleine bonte specht Die van Vogelbescherming Vlaanderen hoef je geen marketingtruken te leren. 't Is volop lijstjestijd. Voorlopig zijn het de kinderen die druk hun sinterklaaslijst samenstellen, maar over enkele weken moeten de kinderen plaats ruimen voor de grote kinderen. Dan komen onze lijstjes. Voor kerst- en eindejaarscadeaus, voor jaaroverzichten... en nu dus ook voor de populairste vogels. Nieuw is dat niet, vorig jaar kozen Vlaamse vogelaars voor de... ijsvogel. Een pracht van een gevleugeld beestje, met zijn opvallend blauw in de veren. Een keertje hier in de tuin gezien. Tenminste, dat denk ik, ik zag alleen het blauw voorbijvliegen en dacht toen dat zo'n fel blauw passerende flits alleen van een ijsvogel kon zijn. Daarna nooit meer opgemerkt. Van het jaar zijn er 12 vogels genomineerd. Ik veronderstel dat de vogels zelf zich daarvan niet bewust zijn. In elk geval, de voorbije dagen heeft zich nog geen enkele van de 12 kome...

Het is er de tijd van het jaar voor. In landelijke Vlaanderen zie je ze haast overal, bij dage en bij nachte. De gele en groene mastodontkruipbeesten die over de maïsvelden ploeteren en op de weg een slakkenspoor van modder achterlaten. Maïshakselaars. Daar zijn we ineens heel sterk in, dacht ik. In hakselen. Maïskolven, ga ze maar eens zoeken. Ze worden kapotgehakseld. En was het alleen maar het lot van de maïs, dat hakselen, we zouden er geen woorden aan vuil maken. Maar het is niet anders meer dan hakselen. Gehakselde ideologieën We haasten ons om in korte zinnen te spreken, want ingewikkelde zinsconstructies, met neven- of ondergeschikte bijzinnen, met tussenwerpsels... fout! Spreek kort en krachtig. Ideologieën, waar denkmeesters jaren aan bouwden en verbouwden, worden ingehaald door hypes die over mekaars lange benen struikelen van de haast om nieuw te zijn. Gehakt? Gehaksel! Voedsel is nog maar lekker als je niet meer merkt waar het vandaan komt en dus... hakse...

Er zijn zo van die ochtenden dat je in de dag stapt zoals je uit de douche stapt. Tegen je zin, met doom in de ogen, met kippevel rillend voor de kilte die je buiten wacht.

De Nederlandse auteur Jan Brokken was zondag 17 november voor Het Penhuis te gast in de Oranjerie van het Broelmuseum in Kortrijk. Hij was er naar aanleiding van "De Vergelding", maar vertelde - mede dankzij het interview door Piet Devos - over zijn hele oeuvre. De auteur wist zo overtuigend te vertellen dat ik niet kon nalaten om toch maar zijn 'Baltische Zielen' te kopen. Ik had het eerder opzij geschoven, omdat ik vreesde dat het nog maar eens een boek zou worden dat iets te gemakkelijk op de altijd maar groeiende stapel 'nog te lezen' zou belanden. Die kans bestaat natuurlijk nog, maar de aanzet is gegeven en bij het eerste doorbladeren van het boek werd het mij duidelijk dat het boek vrij vlug van stapel zal kunnen veranderen. Fictie Er valt een en ander te onthouden van het gesprek in de Oranjerie. Over het fictie en non-fictie - begrippen waarvoor Jan Brokken gaat steigeren. Omdat hij uit eigen ervaring en uit gesprekken met auteurs maar al te goed we...

Vandaag presenteerde Klara haar top 100. Een hele dag luisteren bleek onmogelijk, maar in de huiskamer, aan de pc en in de auto konden we vandaag heel wat meepikken. We lieten zelfs niet na om de directie van Carl Davis over te nemen bij George Gershwins Rhapsody in blue. Niet dat we het beter konden, de musici leken niet geneigd me vlot te volgen. Doos van Pandora Maar wat zo intrigerend is en tegelijk ook zo angstaanjagend kan zijn met zo'n top 100 is dat diverse klassieke stukken je met de slag kunnen terug katapulteren in de tijd. Soms is een opmaat voldoende om ongevraagd een film uit de zomer van '76 in het hoofd geprojecteerd te krijgen. Of hoe je met Smetana's Moldau ineens weer die 13-jarige bent die van op de harde, veel te hoge houten banken van de muziekklas in het college, zichzelf belooft om ooit de Moldau af te varen. Tot in Praag. Meer dan 40 jaar later is dat nog altijd niet gebeurd... En het besef dat er minder tijd rest dan ooit om die belofte eindel...

Niets is gezelliger dan haardvuur. Zeggen ze. Dat zijn doorgaans mensen die het stoken met hout enkel kennen van bij mensen bij wie ze op bezoek gaan. Wie zelf met hout stookt, laat zich meestal niet verleiden tot dat soort van nostalgische prentkaartenromantiek. Zwoegen en zweten Wie zich wil warmen aan haardvuur, heeft immers doorgaans al gezwoegd en gezweet. Aan kappen en klieven, aan sprokkelen van aanmaakhout, aan stapelen en aan talloze pogingen om bij regen en ontij het hout droog te houden. Het hoeft maar een keertje niet te lukken, dat laatste, en je kan weken wachten tot het hout zich weer haardklaar voelt. Stookkunst Het stoken op zich vergt bovendien ook nog geduld en behendigheid. Deugden die het wel eens laten afweten op een kille ochtend. En vervolgens, zoals in veel gezinnen, is het brandend houden van het vuur ook al een uitdaging. Kortom, het kost al wat moeite, dat haardvuur. Maar de warmte die het geeft, heb je dan wel verdiend..., denk ik.

"Soms is wat niet te vatten lijkt, van voorbijgaande aard" Uitzonderlijk transport met meterslange en huizenhoge silo's rijdt op vrijdagavond 15 november 2013 na tienen stapvoets voorbij in de Gullegemsestraat.

Er was heel wat te doen over het nieuwe 'boekenprogramma' op Canvas, 'Man over boek'. De eerste aflevering was nog niet helemaal door de kabel gestuurd of er flitsten over het hele kabelnet banbliksems over het boekenprogramma dat alles behalve een boekenprogramma was. Entertainment, een hakselaar die literatuur herleidt tot vluchtige 'wist-je-datjes'... kortom, het programma bood niets om te onthouden en al zeker niet om in te lijsten. Behalve dan... de banbliksems en zodoende pogingen om het pamflettisme als literaire vorm nieuw leven in te blazen. Gemist De eerste aflevering hadden wij gemist. Dat speet ons niet, dachten we, er ergeren ons zo al meer mensen en dingen dan ons lief is. Gemist dus, maar niet gemist. Vandaag gingen we voor de tweede aflevering wel op de bank zitten en zagen zo Man over boek voorbijkomen. Dat boeken uit de bibliotheek virussen en bacteriën bevatten en dat een Jommekestrip niet per se drugvrij is omdat het boekje uit de bib k...

... dan had hij zeker van tijd tot tijd een anonieme brief ontvangen waarin zijn liedjes en zijn grappen ongepast werden genoemd. Er was immers een tijd in dit dorp dat wie zich op de een of andere manier kritisch of met een knipoog publiekelijk uitliet over wat er hier gebeurde of net niet gebeurde, steevast een keurig geschreven anonieme brief in zijn bus kreeg waarin de ongepastheid van die kritische ingesteldheid aan de kaak werd gesteld. Ik weet niet of dat nu nog de gewoonte is, maar zo'n 25 jaar geleden wat dat schering en inslag. We zijn er zeker van dat mocht Honoré nu nog hebben geleefd, hij niet alleen stokoud zou zijn geweest maar haast zeker ook, gegeseld door allerlei kwalen en ongemakken, met nog meer ijver dan toen hij nog relatief jong was, de draak zou steken met al onze nieuwerwetse gewoontes en gadgets. De kans dat hij daarvoor nu zou worden gehuldigd, lijkt ons klein. Dat hij nu wel, om de zoveel jaar van onder het stof wordt gehaald, is uiteraard een goede z...

Van het weekend is afscheid genomen van Julien, buur van mijn ouders en jarenlang dus ook mijn buurman. Julien heette in de taal van toen 'Zling', want dat Franse Julien paste maar moeilijk in de kindermond. Bovendien kwam dat Zling beter overeen ook met het merk van sigaretten dat hij - en hij alleen - kwam halen bij ons. Zemir Filter. Dat waren niet de duurste sigaretten en de filter verschilde van de filters van andere sigaretten: die van Zemir was wit, afgescheiden met een blauw lijntje. Julien - intussen kunnen we dat wel netjes uitspreken, hoewel hij zelf nooit een zaak maakte van Zling - was een behalve een begenadigd kaarter, vinkenier, voetbalcommentator en volière-specialist, vooral een bijzondere buur. Met raad en daad Hij hield ervan om ons te adviseren bij klusjes, maar verschilde van de doorsnee-adviseur die het uitsluitend bij adviezen hield. Julien stond ons bij met raad én daad. Of wijzelf of vader aan het klussen gingen, dan was dat in ons geval zelden...

"Ze stond beneden, aan de trap. Ze keek naar me en glimlachte. En toen verdween ze. Ze verdween zoals ze was verschenen: ineens, zonder iets te zeggen, zonder gebaar..." Dat vertelde moeder ons in de zomer van 1969. Of beter: zo menen wij ons dat te herinneren. De 'ze' die ze beneden de trap, vlak naast de deur van de voutekamer, had gezien, was haar moeder die enkele dagen voordien was begraven. De voutekamer was tot dan de slaapkamer van 'Meter Mietje' - zo noemden wij onze grootmoeder die eigenlijk Emilie heette en klein van gestalte was. Angst Dagenlang durfden we haast de trap niet meer op of af. We waren 11 jaar, nog heel jong voor onze leeftijd en wa waren bang dat wij ook een 'verschijning' zouden meemaken. Stel je voor dat Meter Mietje daar ineens staat, wat moeten wij dan zeggen? Zouden we het op een lopen zetten? Maar waarheen? We konden ons niet inbeelden dat wij haar zouden moeten voorbijlopen. Misschien komt ze, als we al in bed liggen, ...

Nederlanders die van de maand in hun bibliotheek boeken ontlenen, krijgen Godfried Bomans' Erik of het klein insectenboek gratis mee naar huis. Dat gebeurt onder de campagnevlag 'Nederland leest'. 'Leuk' zullen ze het allicht noemen en dat is wel het minste wat je over die campagne kan zeggen. Heel het land collectief een boek laten lezen, dat hebben we in Vlaanderen op die schaal, denk ik, nog niet meegemaakt. Collectief op zaterdagmorgen Erik of het klein insectenboek hebben wij in de herfst van - en nu moet ik rekenen, we zaten in het vierde jaar van de humaniora - 1973 gelezen. Op collectieve wijze ook. Het was het laatste schooljaar, denk ik, dat we op zaterdagmorgen nog les hadden. Onze leraar Nederlands, Luc Billiouw, die ook onze klasseleraar was, vond dat we op zaterdagmorgen best een uurtje cursorische lectuur konden smaken. We kregen Bomans' Erik of het kleine insectenboek voorgeschoteld. Helaas in een armtierige pocketvorm: het boekje overleefde na...

Voor alle duidelijkheid: er zijn 1.001 redenen om wél naar de Boekenbeurs in Antwerpen te gaan. Al was het maar om een boek te kopen. Daar dienen boekenbeurzen in de eerste plaats voor, natuurlijk. Maar dit jaar zien ze mij er niet. Daar ligt overigens niemand wakker van. Behalve ikzelf. Want eigenlijk... eigenlijk was ik toch graag langs geweest, daar in Antwerpen. En toch doe ik het niet. Wat houdt me dan tegen? Op de eerste plaats: de boeken. Al wat nieuw is en op de beurs wordt aangeboden, ligt sinds enkele weken in de boekhandel en daarvan is een ruim deel al richting mijn kasten verhuisd. Op de tweede plaats: de auteurs. De voorbije maanden hebben wij in Vlaanderen en in Brussel ruim de kans gekregen om auteurs uit ons land en uit het buitenland te ontmoeten op een veel aangenamere, gezelligere en meer interessante wijze dan op de boekenbeurs mogelijk is. Een week geleden nog waagden wij ons zowaar op een 'literaire ladies night' waar we Griet Op de B...