VASTGESTELD. Van waar? Van Winkel? Ah, van die fameuze paardenkoersen...

Uit "Winkel Koerse in beel", 1996
Dinsdag lopen ze voor de 160ste keer door de Gullegemsestraat, de paarden. Lopen schrijven we, niet rennen. Dat koersen is al van bijna twee decennia geleden. Dat het koersen ooit het land op stelten zette, weten jongeren van nu haast niet meer. En daar moeten we niet om treuren. Al hebben we dat ooit gedaan. En dat was dom, zo blijkt achteraf.

VRIENDELIJKE KOERS


Die paardenkoersen zagen er in de jaren vijftig en zestig nog behoorlijk 'vriendelijk' uit. Er was - zoals u kan merken op de foto hierboven - asse gestrooid in een van de gevaarlijkste bochten van het parcours. Veel liep er niet mis, toch niet met de paarden, zo te zien. En al zeker niet met het publiek: amper een tiental mensen, op hun zondagse best, van wie er al zeker vier de paarden noch de jockeys een blik gunnen. Een van de deelnemers had geen sulky, ruiter en paard werden er waarschijnlijk op het laatste moment bijgehaald om toch maar voldoende volk aan de startlijn te hebben. Twee keer twee rondes liepen ze. Voor de tweede koers was het wachten tot de bus was gepasseerd, die moest hoe dan ook voorbij kunnen rijden.

BRIGITTE BARDOT


(Foto http://forodeciclismo.mforos.com)
De koers kwam pas in een negatief daglicht toen hij - na de doortocht van televisie - ineens aan belangstelling won, bij het publiek en bij het paardenvolk. Veel deelnemers, een nauw parcours met haakse bochten, gapende grachten en met  prijzengeld waarvoor jockeys al eens de zweep bovenhaalden. Risico's werden niet geschuwd: paarden schoven meer dan eens tegen de vlakte. Of een jockey werd uit zijn sulky gelicht waardoor het paard door het dolle heen over het asfalt draafde. Gevaarlijk. En allerminst diervriendelijk. Dat vond Gaia toen ook. De dierenrechtenvereniging mobiliseerde het hele land voor een verbod op zulke koersen, kreeg zelfs de zegen van Brigitte Bardot,  met succes.

Tegen beter weten in verdedigden we de koersen. "De koers is van ons", riepen we. "Een monument haal je niet neer, ook al plassen ze er met honderden tegen, het blijft overeind." Maar gaandeweg keerde de tijdsgeest zich tegen ons. Winkel werd, voor de buitenwereld, het dorp waar dierenbeulen het voor zeggen hadden. De koers, waarmee wij ons jarenlang van andere dorpen hadden kunnen onderscheiden, werd een brandmerk, een schandvlek op ons gelaat. Wie er prat op ging, vond buiten het dorp geen genade meer.

TRADITIES BOETSEREN


En kijk, de transformatie tot een dorpsfeest met allure, waar paarden als eregasten over een tapijt van zand kunnen draven, waar alle wijken van het dorp actief betrokken zijn, waar niet langer dieren maar mensen voor spektakel zorgen, waar het randgebeuren uitgroeide tot een feest voor de hele streek, is meer gelukt dan de meest overtuigde optimisten van twintig jaar geleden voor mogelijk hielden. Wie tradities betonneert, begraaft ze, weten we nu. Wie met tradities durft boetseren met de hand van de tijd, overleeft, rijker en trotser dan ooit voorheen. Of waarin een klein dorp groots kan zijn. En ja, we durven zonder schroom, zonder hoon te vrezen, alweer zeggen: Ja, we zijn van Winkel, van ja, het dorp van de paardenkoers.


Reacties

Populaire posts van deze blog

GEZIEN. Zwarte Kat, niet zomaar een kopje...koffietafelerfgoed

GELEZEN. Sinterklaas: open brief van Nicodemus naar aanleiding van de Pietenkwestie

GESCHREVEN. Eigenlijk zijn het ouders die hun kinderen een nieuwjaarsbrief moeten schrijven...