GEHOORD. Lang geleden dat wij dat nog eens hoorden: 'Mijn opa was een uitvinder'

Het ging om een selder-uitrijmachine. Die had hij uitgevonden. Niet op plan, niet op papier, maar 'in 't echt'. De machine heeft ooit selder gerooid. "Mijn opa", zei de jongeman, "was ook uitvinder." Hij zei het met spontane trots, zonder franjes, zijn ogen glinsterden. Zijn broer, die naast hem stond, knikte overtuigend. Zolang kleinkinderen zo glunderend over hun grootouders spreken, dachten wij, is er nog hoop voor deze wereld.

BINNEN

De ene uitvinding is natuurlijk de andere niet. De opa was indertijd niet 'binnen' met zijn selder-uitrijmachine.  Daarvoor werd er allicht te weinig selder gekweekt. Hij heeft naderhand wel een eigen land- en tuinmachinebedrijf uit de grond gestampt, waar hij tot ver over zijn tachtigste werkte, naast een kleine twintig andere mensen aan wie hij er werk verschafte.

UITVINDER VOOR HET LEVEN

Hoelang was het geleden dat we het nog eens over 'uitvinders' hadden, hier bij ons? We konden ons niet meer herinneren wanneer we voor het laatst met een uitvinder hadden gesproken. En toch, na de oorlog waren er wel meer, uitvinders hier bij ons.
De machines die nodig waren in de vlasindustrie bijvoorbeeld werden doorgaans 'uitgevonden' door zonen van vlastelers of handelaars. Veel octrooien of patenten leverde dat allicht niet op, maar in het dorp, op het platteland, kon de vaardige constructeur en de creatieve mecanicien erop rekenen dat hij voor de rest van zijn leven 'de uitvinder' werd genoemd.

Zijn onze mecaniciens en machinebouwers nu minder creatief dan die van enkele generaties voor ons? We vermoeden van niet. Alleen... 'uitvinden' is op vandaag een werk van langere adem waar hele teams aan werken, denken we. Een aardappelrooimachine is zo ingenieus opgebouwd uit tal van kleine en grote mechanische en andere 'uitvindingen', dat ze niet langer op naam van één individu kan worden geschreven.

Vreemd, dat we in gefragmenteerde tijden als die van nu, waar het individu heiliger is dan de groep waartoe het behoort, alleen nog dingen anoniem gedaan krijgen.  Zelfs de ingenieuze vondst My Machine - puur West-Vlaams van origine - waarbij kinderen 'uitvindingen' bedenken die vervolgens door leerlingen van technische scholen en studenten van hogescholen worden gerealiseerd, is gebaseerd op teamwerk van het zuiverste soort.